ROK 2022 rokiem Marii Konopnickiej
W maju 2022 roku przypada 180 - rocznica urodzin Marii Konopnickiej — polskiej pisarki, poetki, tłumaczki i publicystki". Z tej okazji Sejm RP postanawia uhonorować jedną z najwybitniejszych pisarek w historii literatury polskiej, twórczynię „Roty”, ogłaszając rok bieżący Rokiem Marii Konopnickiej. W uchwale oceniono, że Konopnicka była "jedną z najwybitniejszych pisarek w historii literatury polskiej".
Maria Konopnicka, z domu Wasiłowska, urodziła się 23 maja 1842 roku w Suwałkach, jako córka prawnika, obrońcy Prokuratorii Generalnej i patrona Trybunału Cywilnego w Kaliszu. Jej matka zmarła gdy miała 12 lat. Uchwała głosi, że "wychowanie przez ojca, w atmosferze patriotyzmu i tradycji chrześcijańskiej miało duży wpływ na pisarkę". "W latach 1855—1856 uczyła się na pensji sióstr sakramentek w Warszawie, gdzie poznała Elizę Pawłowską — później Orzeszkową". W 1862 roku poślubiła Jarosława Konopnickiego, z którym miała ośmioro dzieci i mieszkała w Bronowie, a następnie w Gusinie. "W 1876 roku, po rozstaniu z mężem, przeniosła się z dziećmi do Warszawy, gdzie publikowała, dorabiała lekcjami oraz uczestniczyła w akcjach patriotycznych i społecznych. Około 1886 roku poznała Marię Dulębiankę, z którą spędziła wiele kolejnych lat — razem mieszkały, podróżowały i inspirowały się do działania. Od 1890 roku, po usamodzielnieniu się dzieci, zaczęła dużo podróżować po Europie.
Maria Konopnicka zadebiutowała w czasopiśmie "Kaliszanin" w 1870 roku, używając pseudonimu "Marko", ale jej właściwym startem poetyckim był cykl "W górach" z 1876 roku. W 1881 roku wydała pierwszy tomik poezji. Redagowała pismo "Świt", współpracowała z tygodnikiem "Bluszcz", wieloma czasopismami, wydawnictwami towarzystwami polskimi trzech zaborów oraz na obczyźnie. Była najwybitniejszą reprezentantką nurtu ludowej stylizacji pieśniowej, stosując język poetycki zaczerpnięty z historycznych i baśniowych motywów, inspirowany pięknem przyrody. Tworzyła utwory o tematyce patriotycznej i społecznej oraz obrazki poetyckie. Dokonała przełomu w polskiej literaturze dla dzieci, podnosząc tę dziedzinę pisarstwa na wyżyny artyzmu. Za pomocą utworów literackich protestowała przeciwko antypolskiej polityce zaborców i niesprawiedliwości społecznej. Współorganizowała protest światowej opinii publicznej przeciwko niemieckim represjom wobec dzieci polskich we Wrześni w latach 1901—1902 i ustawom wywłaszczeniowym. Walczyła o prawa kobiet oraz pomagała uwięzionym z przyczyn politycznych przez rosyjskie władze.W 1908 roku Konopnicka opublikowała wiersz patriotyczny pt. "Rota", jako protest przeciw polityce germanizacji w zaborze pruskim. Utwór odegrał znaczącą rolę w dziejach Polaków a po raz pierwszy wykonany został 15 lipca 1910 roku pod Pomnikiem Grunwaldzkim w Krakowie, z okazji 500 rocznicy zwycięstwa nad zakonem krzyżackim. W 1926 roku władze niepodległej Rzeczypospolitej rozważały „Rotę” jako hymn narodowy.
Maria Konopnicka zmarła 8 października 1910 roku we Lwowie, a jej pogrzeb, w którym uczestniczyło około 50 tys. osób, był wielką manifestacją patriotyczną.
